Historia neurofeedbacku sięga XIX wieku, kiedy to w 1875 roku Richard Caton dokonał pierwszych pomiarów czynności bioelektrycznej mózgu. Następnie w latach 20. XX wieku niemiecki psychiatra Hans Berger zidentyfikował fale alfa, uważane za rytm spoczynkowy, oraz fale beta związane z koncentracją uwagi i czujnością. Kilkanaście lat później odkryto fale delta oraz theta. W latach 60. Neal E. Miller udowodnił, że istnieje możliwość zmiany aktywności autonomicznego układu nerwowego poprzez warunkowanie instrumentalne (będące podłożem terapii eeg-biofeedback). Joseph Kamiya z Uniwersytetu Chicago w swoim eksperymencie nauczył badanych świadomego rozpoznawania pojawienia się u nich aktywności alfa odpowiadającej częstotliwości 8-12 Hz. Jego badanie potwierdziło zdolność ludzi do kontrolowania stanów związanych z określonymi falami mózgowymi poprzez odpowiednią aparaturę.
Pod koniec lat 60. M. Barry Sterman wraz ze współpracownikami (w tym polską uczoną Wandą Wyrwicką) przeprowadził jedne z najważniejszych eksperymentów w dziedzinie neurofeedbacku. Sterman został poproszony przez NASA do zbadania wpływu hydrazyny (toksyczna substancja wchodząca w skład paliwa rakietowego) na ludzi w związku z tym, iż pracownicy sił powietrznych przy kontakcie z ową substancją dostawali napadów padaczkowych. W badaniu trenowano koty do zwiększonego wytwarzania rytmu SMR (12-15Hz) zlokalizowanego w rejonie kory czuciowo- ruchowej. Spośród 50 kotów, które wzięły udział w eksperymencie, u 10 trenowano rytm SMR i tylko one nie dostały napadu po kontakcie z toksyczną cieczą. Kilka lat później Sterman trenował rytm SMR u cierpiącej na epilepsję Mary Fairbanks. Po 3 miesiącach treningów aktywność napadowa została znacznie zredukowana na tyle, że Mary mogła uzyskać prawo jazdy, co wcześniej było niemożliwe. Trening SMR związany z wyciszeniem motorycznym jest stosowany (z bardzo dobrymi rezultatami) również w przypadku leczenia ADHD. Pionierem tego podejścia jest Joel Lubar, jeden z kluczowych badaczy w dziedzinie uwagi, uczenia i EEG. Z kolei w 1989 roku Euegene Peniston wraz z Paulem Kulkoskym użyli specyficznego protokołu wzmacniania zarówno fal alfa jak i theta u osób cierpiących na PTSD oraz w pracy z alkoholikami. W obu przypadkach uzyskali oni pozytywne wyniki.

Autorki: Dorota Drobnicka, Paulina Musielak-Jamróz
Literatura:
Demos, J. N. (2005). Getting started with neurofeedback. New York: W. W. Norton &
Company.
Kossut, M. (2005). Neuroplastyczność. W: T. Górska, A. Grabowska, J. Zagrodzka (red.).
Mózg a zachowanie. (wyd. 3, s. 590-613). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rusek, G. (2009). EEG-biofeedback i możliwości jego wykorzystania we wspomaganiu
terapii dzieci z autyzmem. W: M. Gambin, E. Łukowska (red.). Wspomaganie rozwoju
osób z autyzmem (40-56). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Smyk, K., Smyk, K. (2008). Terapia neurofeedback. Kurs dla zaawansowanych
neuroterapeutów. Lublin.
Thompson, M., Thompson, L. (2012). Neurofeedback. Wprowadzenie do podstawowych
koncepcji psychofizjologii stosowanej. Wrocław: Wydawnictwo Biomed
Neurotechnologie.